Spis treści numeru 38
(zima 2002)

Na okładce: Andriolli, Organista z czasów późniejszych, za: Zygmunt Gloger, Rok Polski w życiu tradycji i pieśni, 1908 r.

Barbara Ogrodowska — Wigilijny polski opłatek – chleb anielski – chleb święty

Każdego roku, w domach polskich, wieczerzę wigilijną poprzedza wzruszający i uroczysty rytuał łamania opłatka. Zatem pierwszym i najważniejszym wigilijnym pokarmem jest w Polsce kęs mistycznego chleba — anielskiego chleba miłości.
Opłatki bowiem, którymi łamiemy się w wieczór wigilijny — i które zrobione są z tej samej materii co opłatki używane w misteriach kościelnych — są chlebem osobliwego rodzaju, upieczonym bardzo cienko z najbielszej, starannie przesianej mąki pszennej i czystej wody. Chlebem zaś od najdawniejszych czasów dzielili się ludzie na znak braterstwa i jedności.

Wszystko jest darem — Ludmiła Marjańska o życiu, poezji, przyjaźniach

Pyta pani, jak powstaje wiersz. Ja nie wiem jak, bo wiersze przychodzą same. Często jak już zasypiam, pojawia się wspomnienie, refleksja i przychodzą wiersze. Trzeba je szybko zapisać, bo rano ich już nie ma. Pisanie to jest dar, nie jestem poetką z zamysłu, to moja wewnętrzna potrzeba zapisywania tego, co czuję, co mnie spotyka.

Ludmiła Marjańska — Wiersze

Jarosław Marek Rymkiewicz — Dwa fragmenty z książki „Słowacki — Encyklopedia”

Wyjeżdżając z Warszawy w pierwszych dniach marca 1831 roku Słowacki pozostawił trochę sprzętów ze swojego mieszkania przy ulicy Elektoralnej u rodziny Lapierre'ów (Lapierów). Na Lesznie pod numerem ówcześnie 737, gdzie mieszkali Lapierre'owie, zostały (później zaginione) listy od Aleksandry Bécu, jakieś książki, pościel, pewnie jeszcze inne rzeczy. Wszystko to spakowane było w tłumok: „staraj się, kochana Mamo, od Lapierre mój tłumok odpytać” — czytamy w liście napisanym niemal dwa lata później (w pierwszych dniach grudnia 1832 roku) w Paryżu.

Muzyka jest cudem — rozmowa z Bohdanem Pociejem

Największą wagę przywiązuję do tego, co można nazwać próbą historiozofii muzyki, czy też historii muzyki w perspektywie filozoficznej. Nie jestem filozofem z wykształcenia, jestem w filozofii amatorem, a to, co od dawna już próbuję uprawiać, można nazwać nie tyle estetyką, co filozofią muzyki. Estetyka ma bardziej ograniczony zasięg. A filozofia jest... filozofią. Jak pisał Nicolai Hartmann: „Nierozwiązywalność własnych problemów jest charakterystyczną i główną cechą filozofii. Odpowiedź na pytanie: Co to jest filozofia? może brzmieć: Filozofia jest rozważaniem tych kwestii, które nie mogą zostać do końca rozwiązane i z tego powodu mają niezmienny charakter”.

Bohdan Skaradziński — Fenomen transsyberyjskiej kolei

Maria Barbasiewicz — Pszczelin

Wspomnienia Podkowian:

Michał Stalski — Podkowa Leśna – nowa metropolia?

Alina Przerwa–Tetmajer —Życie składa się ze wstrząsów

O muzyce w mieście–ogrodzie — rozmowa z Józefem Kolinkiem

Oskar Koszutski — Z domowego archiwum – uzupełnienia

Andrzej Dąbrówka — Stereotypowe wyobrażenia o średniowieczu

Galeria dwudziestolecia — Pojazdy

Kronika kulturalna

Noty o Autorach

Redakcja PMK dziękuje wydawnictwu Świat Literacki za wyrażenie zgody na opublikowanie opowiadań Knuta Hamsuna w przekładzie p. Anny Marciniakówny. (PMK Nr 37, 2002 r.)

Redakcja PMK dziękuje dyrektorowi Muzeum Etnograficznego w Warszawie za pozwolenie na wykorzystanie archiwaliów w tym numerze pisma.

  Strona główna