„Boli mnie każdy kontakt z ziemią, najlżejsze stąpnięcie”

O Marianie Ośniałowskim



Słusznie nazwano Mariana Ośniałowskiego w 8. numerze „Podkowiańskiego Magazynu Kulturalnego”, przy okazji drukowania jego pięknego wiersza zatytułowanego Lipy – „jednym z najbardziej zagadkowych poetów pokolenia „Współczesności”. Nie pozostawił uporządkowanego archiwum, nie postarał się o noty biograficzne w słownikach i encyklopediach, żył, niewiele o sobie mówiąc, zajęty w swym poetyckim świecie.

Od jego wyjazdu z Polski minęły 34 lata, od śmierci – już 29. Ukazał się w tym czasie tylko jeden pośmiertny zbiór jego wierszy – w 1976 roku w serii poetyckiej „Generacjerdquo; wydano tomik zatytułowany Mam na sprzedaż tylko serce, ale zaledwie w 300 egzemplarzach. Czy więc jest jednym z zapomnianych poetów, nieobecnym zarówno w pamięci ludzkiej, jak i na półkach z książkami?

Po wydrukowaniu przez redakcję „Magazynu” wiersza Ośniałowskiego ujawnili się ludzie recytujący z pamięci całe strofy z jego wierszy. Redakcja nawiązała kontakt z siostrzeńcem poety – panem Ksawerym Jasieńskim, który zechciał podzielić się swymi wspomnieniami o wuju. Użyczył też redakcji pamiątek rodzinnych – listów i zdjęć.


W następnym numerze pisma, dzięki uprzejmości pana Jasieńskiego, drukowane będą jego wspomnienia poświęcone Marianowi Ośniałowskiemu – nazywanemu przez rodzinę Rysiem.

Chcąc przybliżyć postać poety, obok wierszy i kartek z dziennika zamieszczamy kilka faktów z życia Mariana Ośniałowskiego.


Urodził się 18 września 1920 r. w Chocimowie koło Opatowa. Jego rodzice Gustaw i Maria z Cichowskich byli ziemianami. Maturę uzyskał w 1939 r. w Gimnazjum im. J. Sobieskiego w Krakowie. W czasie okupacji przebywał w Warszawie. Aresztowany przez gestapo, był więziony w Alei Szucha i na Pawiaku. Po zwolnieniu ukrywał się w Sandomierskiem. W 1944 r. powrócił do Warszawy. W czasie powstania uczestniczył w akcji pomocniczej i został ranny. Konwojowany do obozu w Pruszkowie, zdołał zbiec z grupą mężczyzn, którzy mieli być rozstrzelani.

Zadebiutował w 1945 r. w poznańskim „Życiu Literackim” wierszem Wieś i do 1954 r. nie publikował swych utworów w prasie. W tym czasie studiował reżyserię w łódzkiej szkole teatralnej. W 1950 r. złożył aktorski egzamin kwalifikacyjny i przez kilka lat związany był z teatrami m.in. w Sosnowcu, Wrocławiu, Częstochowie i Jeleniej Górze jako aktor, asystent reżysera i pracownik techniczny.

Od 1954 r. publikował wiersze w „Twórczości”, „Słowie Powszechnym”, „Dziś i Jutro”, „Kierunkach”, „Więzi” i „Nowej Kulturze”. Od 1956 r. związał się z grupą Współczesności. Redagował wraz z Romanem Śliwonikiem dział poezji w piśmie pod tym samym tytułem. W tym okresie publikował też w prasie przekłady z poezji francuskiej. W 1958 r. ukazał się pierwszy tom jego wierszy zatytułowany Kontrasty, w rok później Suita cygańska.


W 1961 r., otrzymawszy stypendium z Centre Culturel Francais, wyjechał do Paryża i tam pozostał. Na emigracji podejmował się różnych, często fizycznych prac. Publikował w paryskiej „Kulturze” i londyńskich „Wiadomościach”. W 1965 r. otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie.
Dnia 5 grudnia 1966 r. popełnił samobójstwo w Lasku Bulońskim w Paryżu.

 

Podała Małgorzata Bojanowska (polonistka, kustosz muzeum m. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów).




[ Wspomnienia Ksawerego Jasieńskiego ]   [ Opowieść Tomasza Burka ]  
[ Wiersze ]   [ Kartki z dziennika ]   [ Listy ]   [ Fotografie rodzinne ]  


Podkowiański Magazyn Kulturalny  [ Strona główna ]  [ Archiwum ]